Maas
De brug over de Maas bij Grave
De Maas (Frans: Meuse) is een rivier in West-Europa. Doordat ze voornamelijk door regenwater gevoed wordt kan het waterpeil sterk variëren. De Maas ontspringt in Frankrijk en stroomt daarna nog door België en Nederland. In Nederland is de Maas de zuidelijkste van de grote rivieren en mondt in de Nederlandse rivierdelta uit in de Noordzee.
Op de Maas organiseren wij zowel verschillende Lazy Afternoon Cruises als een chique tocht langs het Land van Cuijk en het Rijk van Nijmegen.
De naam Maas is afgeleid van het Middelnederlandse Mase. Er kan worden aangenomen dat deze naam voortkomt uit het Oudnederlandse *Masa, dat niet in teksten is aangetroffen, en dat deze naam uit de Oergermaanse vorm *Masō is ontstaan. Deze naam is zeer waarschijnlijk vroeg uit het Keltisch ontleend, waar de rivier oorspronkelijk waarschijnlijk *Mosā heette.
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt is de Nederlandse naam niet uit het Latijnse Mosa afkomstig. De naam heeft namelijk een overgang van oudere o in a, die kenmerkend is voor het Germaans. Het is dus aannemelijk dat de Germanen al hun eigen naam hadden voor de rivier, die echter alleen in het huidige Nederlands nog is bewaard. Zowel de Germaanse en de Latijnse naam zouden dan afzonderlijk uit het Keltisch zijn ontleend.
Loop van de Maas
Frankrijk
De Maas ontspringt in Frankrijk te Pouilly-en-Bassigny op het Plateau van Langres, een belangrijke waterscheiding;aan de westkant liggen de bronnen van de Seine en de Marne. Deze rivieren monden uit in het Engels Kanaal bij Le Havre. Aan de zuidkant ligt de waterscheiding tussen de Noordzee en de Middellandse Zee: de bronnen van de Saône liggen maar een paar kilometer van de bronnen van de Maas vandaan. De Saône stroomt via de Rhone naar het zuiden. Aan de oostkant ligt de waterscheiding met de Rijn: daar grenst de Maas aan het Moezelgebied. De Maas doorkruist de Franse Ardennen in noordelijke richting. Hierbij passeert ze Verdun, Sedan en Charleville-Mézières. Vanaf Sedan kan er op de Maas worden gevaren.
De Maas passeert de Franse Ardennen, en daarna ook in België, door het Maasdal. In dit traject maakt de Maas veel bochten, meanders. In Frankrijk is het verval van de Maas geregulariseerd met lage stuwdammen. Die stuwdammen liggen over de hele breedte van de Maas. Daarvoor is het nodig dat parallel aan de Maas stukken kanaal zijn gegraven, waar de scheepvaart doorheen moet. Het verval in deze kanalen wordt door sluizen geregeld. Over de Maas is in Frankrijk daardoor alleen pleziervaart mogelijk.
In Givet, ten zuiden van Dinant passeert de Maas de grens met België.
In België
De Maas begint in België door de Belgische Ardennen. In het deel door de Ardennen is het verval van de Maas ook geregulariseerd, maar hier is door de afmetingen van de parallelle sluizen wel beroepsvaart mogelijk. De Maas buigt bij Namen, waar de Samber in de Maas vloeit, af naar het oosten en bereikt via Andenne en Hoei de grootste stedelijke concentratie aan haar loop: Luik.
Grensmaas
Voorbij Wezet bereikt de Maas de Nederlandse grens vormt ze de grens tussen provincie Luik en Nederlands Limburg tot Maastricht. Na Maastricht vormt de Maas de grens tussen Belgische Limburg en Nederlands Limburg. Dit gedeelte van de Maas staat bekend als de Grensmaas en ligt tussen Maastricht en Smeermaas-Kessenich. De Maas meandert er veel en is omwille van de scheepvaart vervangen door laterale kanalen: de Zuid-Willemsvaart, het Julianakanaal, het Lateraalkanaal
Maastricht is de grootste Nederlandse stad aan de Maas. De huidige stad ligt op beide oevers, maar de oude stadskern bevond zich op de linker, terwijl op de rechteroever de afzonderlijke voorstad Wyck was gelegen. Na Maastricht is Roermond de eerste grote stad aan de Maas, op de rechter- (oost-)oever.
De Maas heeft bij het meanderen en bij overstromingen veel grind afgezet, die een grootschalige ontginning op gang heeft gebracht. De duidelijke sporen daarvan zijn de uitgestrekteMaasplassen. Voorbij Maaseik is de rivier weer bevaarbaar. Zo'n 5 km verder stroomt ze Nederlands gebied binnen.
Nederland
Bij Maasbracht mondt het Julianakanaal weer uit in de Maas; het wordt daar verder gezet door het kanaal Wessem-Nederweert en het Lateraalkanaal dat de grote meander tussen Heel enBuggenum afsnijdt. Toch is vanaf hier ook de Maas zelf gekanaliseerd.
Het Maastraject volgt vervolgens min of meer de grens met Duitsland, die de rivier tot op enkele kilometers nadert. Hier ligt Venlo. De meest oostelijke Maasbocht ligt bij het plaatsje Arcen. Vanaf Geijsteren gaat de Maas de grens met Noord-Brabant vormen, en vanaf Mook ligt niet Limburg, maar Gelderland op de rechteroever. Bij Boxmeer worden nog twee bochten van de Maas rechtgetrokken; daarna maakt ze een zeer ruime bocht naar links richting het westen.
Via het Maas-Waalkanaal kan de Waal bij Nijmegen bereikt worden. Vroeger stonden deze rivieren in verbinding met elkaar bij het gehucht Sint Andries, maar tegenwoordig worden beide rivieren van elkaar gescheiden door de Heerewaardense Afsluitdijk. Wel is het Kanaal van Sint Andries gegraven dat beide rivieren verbindt. Dit is voorzien van een schutsluis. Op 's-Hertogenbosch na liggen er geen grote steden, wel een aantal oude vestingstadjes: Grave, Ravenstein, Megen en Heusden. De Maasstroom gaat dan in westelijke richting via de Bergsche Maas en de Amer naar het Hollandsch Diep, een voormalige zeearm. Tussen de Maas en de Afgedamde Maas ligt het Heusdens Kanaal.
Op de Maas organiseren wij zowel verschillende Lazy Afternoon Cruises als een chique tocht langs het Land van Cuijk en het Rijk van Nijmegen.
De naam Maas is afgeleid van het Middelnederlandse Mase. Er kan worden aangenomen dat deze naam voortkomt uit het Oudnederlandse *Masa, dat niet in teksten is aangetroffen, en dat deze naam uit de Oergermaanse vorm *Masō is ontstaan. Deze naam is zeer waarschijnlijk vroeg uit het Keltisch ontleend, waar de rivier oorspronkelijk waarschijnlijk *Mosā heette.
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt is de Nederlandse naam niet uit het Latijnse Mosa afkomstig. De naam heeft namelijk een overgang van oudere o in a, die kenmerkend is voor het Germaans. Het is dus aannemelijk dat de Germanen al hun eigen naam hadden voor de rivier, die echter alleen in het huidige Nederlands nog is bewaard. Zowel de Germaanse en de Latijnse naam zouden dan afzonderlijk uit het Keltisch zijn ontleend.
Loop van de Maas
Frankrijk
De Maas ontspringt in Frankrijk te Pouilly-en-Bassigny op het Plateau van Langres, een belangrijke waterscheiding;aan de westkant liggen de bronnen van de Seine en de Marne. Deze rivieren monden uit in het Engels Kanaal bij Le Havre. Aan de zuidkant ligt de waterscheiding tussen de Noordzee en de Middellandse Zee: de bronnen van de Saône liggen maar een paar kilometer van de bronnen van de Maas vandaan. De Saône stroomt via de Rhone naar het zuiden. Aan de oostkant ligt de waterscheiding met de Rijn: daar grenst de Maas aan het Moezelgebied. De Maas doorkruist de Franse Ardennen in noordelijke richting. Hierbij passeert ze Verdun, Sedan en Charleville-Mézières. Vanaf Sedan kan er op de Maas worden gevaren.
De Maas passeert de Franse Ardennen, en daarna ook in België, door het Maasdal. In dit traject maakt de Maas veel bochten, meanders. In Frankrijk is het verval van de Maas geregulariseerd met lage stuwdammen. Die stuwdammen liggen over de hele breedte van de Maas. Daarvoor is het nodig dat parallel aan de Maas stukken kanaal zijn gegraven, waar de scheepvaart doorheen moet. Het verval in deze kanalen wordt door sluizen geregeld. Over de Maas is in Frankrijk daardoor alleen pleziervaart mogelijk.
In Givet, ten zuiden van Dinant passeert de Maas de grens met België.
In België
De Maas begint in België door de Belgische Ardennen. In het deel door de Ardennen is het verval van de Maas ook geregulariseerd, maar hier is door de afmetingen van de parallelle sluizen wel beroepsvaart mogelijk. De Maas buigt bij Namen, waar de Samber in de Maas vloeit, af naar het oosten en bereikt via Andenne en Hoei de grootste stedelijke concentratie aan haar loop: Luik.
Grensmaas
Voorbij Wezet bereikt de Maas de Nederlandse grens vormt ze de grens tussen provincie Luik en Nederlands Limburg tot Maastricht. Na Maastricht vormt de Maas de grens tussen Belgische Limburg en Nederlands Limburg. Dit gedeelte van de Maas staat bekend als de Grensmaas en ligt tussen Maastricht en Smeermaas-Kessenich. De Maas meandert er veel en is omwille van de scheepvaart vervangen door laterale kanalen: de Zuid-Willemsvaart, het Julianakanaal, het Lateraalkanaal
Maastricht is de grootste Nederlandse stad aan de Maas. De huidige stad ligt op beide oevers, maar de oude stadskern bevond zich op de linker, terwijl op de rechteroever de afzonderlijke voorstad Wyck was gelegen. Na Maastricht is Roermond de eerste grote stad aan de Maas, op de rechter- (oost-)oever.
De Maas heeft bij het meanderen en bij overstromingen veel grind afgezet, die een grootschalige ontginning op gang heeft gebracht. De duidelijke sporen daarvan zijn de uitgestrekteMaasplassen. Voorbij Maaseik is de rivier weer bevaarbaar. Zo'n 5 km verder stroomt ze Nederlands gebied binnen.
Nederland
Bij Maasbracht mondt het Julianakanaal weer uit in de Maas; het wordt daar verder gezet door het kanaal Wessem-Nederweert en het Lateraalkanaal dat de grote meander tussen Heel enBuggenum afsnijdt. Toch is vanaf hier ook de Maas zelf gekanaliseerd.
Het Maastraject volgt vervolgens min of meer de grens met Duitsland, die de rivier tot op enkele kilometers nadert. Hier ligt Venlo. De meest oostelijke Maasbocht ligt bij het plaatsje Arcen. Vanaf Geijsteren gaat de Maas de grens met Noord-Brabant vormen, en vanaf Mook ligt niet Limburg, maar Gelderland op de rechteroever. Bij Boxmeer worden nog twee bochten van de Maas rechtgetrokken; daarna maakt ze een zeer ruime bocht naar links richting het westen.
Via het Maas-Waalkanaal kan de Waal bij Nijmegen bereikt worden. Vroeger stonden deze rivieren in verbinding met elkaar bij het gehucht Sint Andries, maar tegenwoordig worden beide rivieren van elkaar gescheiden door de Heerewaardense Afsluitdijk. Wel is het Kanaal van Sint Andries gegraven dat beide rivieren verbindt. Dit is voorzien van een schutsluis. Op 's-Hertogenbosch na liggen er geen grote steden, wel een aantal oude vestingstadjes: Grave, Ravenstein, Megen en Heusden. De Maasstroom gaat dan in westelijke richting via de Bergsche Maas en de Amer naar het Hollandsch Diep, een voormalige zeearm. Tussen de Maas en de Afgedamde Maas ligt het Heusdens Kanaal.